Consilium rationis bellicae
Jan Tarnowski
5,99 zł
Liczba stron: 50
Data wydania: 2021
ISBN: 978-83-66315-95-2
Licencja: Plik
Opis
Jan Tarnowski, Consilium rationis bellicae – ebook
W opinii historyków wojskowości traktat hetmana Jana Tarnowskiego – Consilium rationis bellicae jest pierwszym, w pełni oryginalnym i jednocześnie najwybitniejszym dziełem staropolskiego piśmiennictwa wojskowego XVI wieku.
Jan Tarnowski, z racji pełnionego urzędu hetmana wielkiego koronnego, zdobytej praktyki i doświadczenia, jako naczelny dowódca całej armii koronnej, był w sposób szczególny predestynowany do napisania traktatu o sztuce wojennej. U schyłku życia postanowił przekazać potomnym swoje bogate doświadczenie militarne. Owocem tej decyzji było dzieło opublikowane pod łacińskim tytułem Consilium rationis bellicae, ale napisane po polsku. Zostało wydane w Tarnowie w 1558 roku przez drukarza Łazarza Andrysowica, który ukończył pracę 9 marca tegoż roku.
Wśród głównych zagadnień tematycznych traktatu można wyróżnić:
- ogólny problem zapewnienia właściwej obronności państwa, szczególnie na kresach południowo-wschodnich;
- strategię i taktykę, a zwłaszcza sposoby walki z Tatarami i Turkami;
- problemy szczegółowe, takie jak: organizacja, uzbrojenie, szkolenie, dyscyplina, finansowanie i zaopatrzenie wojska;
- myśl stworzenia stałego wojska zaciężnego, jako jeden z najważniejszych postulatów dzieła, ze względu na niezdatność pospolitego ruszenia do samodzielnego działania i brak środków na finansowanie obrony potocznej.
Spis treści
- Przedmowa wydawcy 4
- Consilium rationis bellicae 9
- Prooemium 10
- Przedmowa (Przekład z języka łacińskiego) 12
- Król jego miłość 14
- Hetman 19
- Wojska ciągnienie 29
- Rotmistrz 32
- Rycerstwo 35
- Poddanie zamku 38
- Furmani 38
- Szynkarze 39
- Obrona pospolita 40
- Obrona obecna 42
- Nauka kładzenia obozu 47